مسابقات دوچرخه سواری اندرو را می‌توان نوعی از مسابقه با شباهت‌های زیاد به دوچرخه سواری تریل (Trail) دانست. این فرمت‌ها مشابهات زیادی با هم دارند اما این رشته بیشتر روی فرودهای بسیار فنی و البته سفت و خشن تمرکز داشته و این نکته را می‌توان در دوچرخه‌های مورد استفاده در این مسابقات نیز مشاهده کرد. دوچرخه سواری اندرو یکی از رشته‌های نوظهور و زیر مجموعه دوچرخه سواری کوهستان است و توانسته در همین مدت کم به محبوبیت خوبی برسد.
این رشته نه تنها انقلابی در مسابقات و رقابت‌های کوهستان به وجود آورده و نحوه مسابقات را تغییر داده، بلکه نوعی از دوچرخه به همین نام را نیز به جهان معرفی کرده است. این سبک مدرن و جدید، دو قطب متضاد و روبروی هم رشته‌های کراس کانتری (Cross Country) و دانهیل (Downhill) را گرفته، آن‌ها را با هم ترکیب کرده و سپس سبک جدیدی به وجود آورده است. در این نوع مسابقات همان قدر که سطح مهارت و تمرین مهم است، شرایط فیزیکی و تناسب اندام ورزشکار هم اهمیت دارد.
دوچرخه سواری اندرو چیست؟
این نوع خاص از مسابقات کوهستان رویدادی بر اساس نیروی جاذبه زمین است و شامل سه مرحله زمان‌بندی یا بیشتر می‌شود. اغلب مسابقاتی که در این سبک برگزار می‌شوند، در یک یا دو روز انجام می‌گیرند. بیشتر این مراحل سراشیبی‌های طولانی کوهستان هستند که با بخش‌های فنی ترکیب شده‌اند. با این حال در تقریبا ده درصد از مسابقه، صعودهای سختی وجود دارد که برای به چالش کشیدن مهارت و قدرت بدنی ورزشکار طراحی شده‌اند.
دوچرخه سواری اندرو در مسابقات
در حالی که در این نوع از مسابقات، اغلب برای صعود به بالای کوه از وسایل مکانیکی مانند خودرو یا تله کابین استفاده می‌شود، سربالایی‌های درون مراحل باید توسط خود ورزشکار طی شوند. اگرچه زمان بالا رفتن از سربالایی و صعود در این رشته امتیاز نهایی و نتیجه مسابقات را تغییر نمی‌دهد، اما یک محدودیت زمانی‌ای برای پیمودن این مسیرها وجود دارد که اگر فردی نتواند آن را با موفقیت طی کند، از مسابقات حذف خواهد شد. زمان به پایان رسیدن هر مرحله ابتدا به صورت جداگانه حساب می‌شود و سپس تمام آن‌ها جمع زده می‌شود تا برنده مسابقه مشخص شود.
دوچرخه سواری اندرو تفریحی
این نوع از رشه ورزشی که بدون فرمت مسابقه بوده و فقط برای تفریح و سرگرمی انجام می‌شود، به نوعی از ورزش اطلاق می‌گردد که فرد همان اندازه که در پایین آمدن از سراشیبی مهارت دارد، باید بتواند سربالایی‌ها را هم با موفقیت طی کند. اینجا ممکن است برایتان سوال پیش بیاید که با توجه به این تعریف و شباهت بسیار زیاد این رشته با سبک تریل، حالا تفاوت آن‌ها در چیست؟
در جواب باید گفت این رشته بیشتر بر پایین آمدن از سراشیبی‌ها با تکنیک‌های بسیار فنی‌تر از سبک تریل تمرکز دارد. این رشته ورزشی در کوهستان‌هایی که تله کابین یا مسیر بالا رفتن راحتی ندارند بسیار محبوب شده؛ زیرا با وجود این رشته، ورزشکاران در بالا رفتن از شیب‌های تند نیز مهارت فوق‌العاده‌ای پیدا کرده‌اند و فقط روی پیمودن مسیرهای سراشیبی تمرکز ندارند.
تاریخچه دوچرخه سواری اندرو
این رشته جذاب و دیدنی از نظر شکل توسعه و تبدیل شدن به مسابقه، یک تفاوت بزرگ با سایر رشته‌های رقابتی در کوهستان دارد. مسابقات کراس کانتری و دانهیل حول محور دوچرخه‌هایی که مخصوص همین رشته‌ها ساخته شده بود و شرایطی که باید در آن‌ها رعایت می‌شد شکل گرفتند و بدین ترتیب یک فرمت مسابقه را به وجود آوردند. در حالی که در این سبک، اول مسابقه شکل گرفت و سپس دوچرخه‌های مخصوص و مدل تفریحی آن به وجود آمد.
اولین مسابقات اندرو
ممکن است برای بسیاری این تصور وجود داشته باشد که این سبک خاص از دوچرخه سواری کوهستان، تا پیش از شروع مسابقات مخصوص خود، به عنوان شکلی از رشته تریل یا آل مونتاین (All Mountain) وجود داشته است. این تصور زمانی شکسته شد که نوعی از رقابت به نام “مسابقات جهانی اندرو” (Enduro World Series) شکل گرفت و باعث شد این رشته دیده و رفته رفته محبوب شود.
آغاز به کار انجمن دوچرخه سواری کوهستانی اندرو
تا قبل از اینکه این مسابقات جهانی شکل بگیرد و برای اولین بار برگزار شود، نوعی از رقابت به نام مسابقات اندرو و سوپر اندرو در اروپا برگزار می‌شد. این مسابقات از اوایل سال ۲۰۰۳ شروع شد و ورزشکاران این رشته برای گسترش و همه‌گیر شدن آن تلاش زیادی کردند. ده سال بعد، یعنی در سال ۲۰۱۳، کریس بال (Chris Ball) و انجمن دوچرخه سواری کوهستانی اندرو (Enduro Mountain Bike Association) برای این رشته مسابقات جهانی را راه‌اندازی کردند و به خط مقدم این سبک تبدیل شدند.
شروع کار این مسابقات بین المللی با هدف راه‌اندازی یک رویداد بلندمدت، معرفی و رشد دادن این سبک به عنوان یکی از رشته‌های پایدار در سراسر جهان بود. نتیجه تلاش‌های این انجمن و مسابقات چیزی است که ما امروزه از این سبک، به عنوان یک رشته پرطرفدار و با جایگاهی محکم، می‌شناسیم.
اولین دوچرخه اندرو
با تمام این تفاصیر نباید تمام اعتبار و محبوبیت این سبک از سواری را مدیون “انجمن دوچرخه سواری اندرو” بدانیم و باید به نقش پررنگ تولیدکنندگان این نوع از وسیله ورزشی هم اشاره کنیم. به لطف پیشرفت‌های زیاد در فناوری، تولیدکنندگان توانستند دوچرخه‌های تریل بسیار قوی را با ویژگی‌هایی که یک وسیله ورزشی را برای بالا رفتن از سراشیبی توانا می‌کرد، ترکیب نموده و چیزی که قبلا وجود نداشت، یعنی دوچرخه کوهستان نوع اندرو را تولید و به بازار معرفی کردند.
یکی از اولین مدل‌های تولید شده در این سبک در کل دنیا، نوک پروف مگا (Nukeproof Mega) نام داشت و در عرض چند سال، بسیاری از برندها سوار بر موج طراحی و ساخت این نوع وسیله ورزشی شدند و برای فروش هرچه بیشتر، آن را به مخاطبان خود معرفی نمودند. سیستم‌های تعلیق بسیار قوی، دوشاخ قابل تنظیم و بدنه محکم از جمله ویژگی‌هایی است که امروزه این نوع از دوچرخه را به یکی از قدرتمندترین و همه کاره‌ترین انواع این وسیله دوست دار محیط زیست تبدیل کرده است.
ویژگی‌های دوچرخه اندرو
با توجه به تمام این نکات، باید بدانیم آیا اصلا دوچرخه ما برای انجام این سبک ساخته شده و اگر قرار است یک وسیله نقلیه جدید برای این رشته خریداری کنیم، باید چه نکاتی را مد نظر قرار دهیم و به چه ویژگی‌هایی دقت کنیم. شاخصه‌های زیر هر کدام اهمیت و جایگاه خود را دارند و حتما باید در ابتدای امر به آن‌ها دقت کنیم.
قاب دوچرخه اندرو
بسیاری از افرادی که حداقل چند وقتی است پدال زده‌اند و سررشته مختصری از این فعالیت دارند، می‌دانند که دعوا و نزاع بر سر جنس قاب کربنی و یا آلومینیومی سر درازی دارد. هر کدام از این دو ماده مزایا و معایبی دارند که باعث می‌شوند در یک نوع از دوچرخه به خوبی جواب دهد و برای رشته دیگری کارمان را راه نیندازد. بنابراین باید به خوبی نوع قاب را بررسی کرد.
وزن یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی است که باعث می‌شود فردی قاب کربنی را انتخاب کرده و دیگری قاب آلومینیومی را بیشتر دوست داشته باشد. قیمت و دوام هم ویژگی‌های دیگری هستند که هنگام انتخاب این نوع از وسیله ورزشی باید به آن‌ها دقت کنید. شاخصه دیگری که شاید برخی از افراد فراموش کنند به آن توجه کنند، زیبایی ظاهر و دلنشینی آن وسیله برای شماست. این گونه تصور کنید که قرار است یک دوست و همراه انتخاب کنید؛ بنابراین قابی را برای خود برگزینید که از ته دل دوستش دارید.
قاب کربنی برای دوچرخه اندرو
این نوع از دوچرخه کوهستان برای مسیرهای سخت و سربالایی و سراشیبی‌های سخت ساخته شده و باید دقت کنید که در این مسیرها ممکن است خطرات و آسیب‌هایی در کمین تجهیزات ورزشی شما باشند. قاب‌های کربنی با آنکه بسیار مقاوم و سرسخت هستند، اما ممکن است هنگام زمین خوردن‌های بد و تصادفات جدی طاقت نیاورند و شدیدا آسیب ببینند. البته این آسیب را نباید با نابودی اشتباه گرفت؛ زیرا قاب‌های کربنی را می‌توان راحت‌تر از آلومینیوم تعمیر نمود. وزن پایین یکی دیگر از ویژگی‌های قاب کربنی است و در نهایت باید بدانید که این نوع قاب‌ها گران قیمت‌تر هستند و برای یک دوچرخه نوع اندرو باصرفه و اقتصادی توصیه نمی‌شوند.
قاب آلومینیومی برای دوچرخه اندرو
قاب‌های آلومینیومی انتخاب اول بسیاری از ورزشکاران است؛ زیرا این ماده بسیار مقرون به صرفه بوده و دوچرخه‌هایی که قابی از این جنس دارند، ارزان قیمت‌تر هستند و راحت می‌توان آن‌ها را خرید. همچنین این نوع از قاب در برابر ضربه‌های سخت و محکم مقاوم‌تر است و توان بیشتری برای کوهستان‌های سرسخت دارد. اما باید دقت داشته باشید که قاب آلومینیومی نسبت به کربن سنگین‌تر بوده و وزن بیشتری را هنگام پدال زدن باید مدیریت کنید.
میله زین دوچرخه اندرو
اگر فقط می‌خواهید در هنگام خرید دوچرخه کوهستان نوع اندرو به یک چیز دقت کنید، آن نکته مهم، باید میله زین باشد. این قسمت از وسیله نقلیه هنگام فرودهای با شیب تند و فنی به شما کمک می‌کند تا خیلی سریع جایگاه زین را پایین بیاورید و با تسلط بیشتری رکاب بزنید. با استفاده از یک میله زین مناسب، پرش‌ها، شیب‌های تند و سراشیبی‌ها برایتان راحت‌تر است و هنگامی که قسمت‌های سخت مسیر تمام شود، دوباره می‌توان جایگاه زین را بالا آورد.
دوشاخ دوچرخه اندرو
این رشته از دوچرخه سواری کوهستان تماما بر پایه پیمودن مسیرهای ناهموار ساخته شده و دوشاخ های مناسب می‌توانند این مسیر سخت را تا حدودی رام کنند. در این نوع از دوچرخه باید به دنبال دوشاخی باشید که در فراز و نشیب‌ها، دستان شما را از بالا و پایین رفتن مداوم خسته نکند. بنابراین دوشاخ خشک مناسب این نوع مسیرها نیست و باید از دوشاخ تعلیق دار استفاده کرد. دوشاخ تعلیق دار نسبت به دوشاخ خشک وزن بالاتری داشته و باید به صورت منظم و سالانه سرویس شوند و روغن و بادشان تنظیم گردد. نوعی از دوشاخ هست که می‌توان آن را قفل کرد؛ این نوع از دوشاخ را می‌توان هم در جاده و هم در مسیرهای شیب‌دار استفاده کرد.
کمک فنر دوچرخه اندرو
به طور کلی کمک فنر باید سه ویژگی مهم را در خود داشته باشد. این ویژگی‌ها شامل کشش، کنترل و راحتی هستند. به کمک فنرهای عقب شوک کویل هم می‌گویند. در کل کمک فنرهای عقب دوچرخه اندرو باید در سراشیبی‌ها عملکرد بهتری داشته باشند و در پریدن از روی سنگ‌های کوهستان نیز کارآمد باشند. اما از طرفی شوک کویل سخت‌تر و گران‌تر هستند و باید برای تحمل وزن هر کسی به صورت جداگانه تنظیم شود.
ترمز دوچرخه اندرو
از آنجا که این سبک تهاجمی‌تر و نیازمند رفتن در مسیرهای خاکی و پر از سنگ و کلوخ است، باید ترمزی قدرتمند داشته باشید که فقط با یک لمس کوچک هم کار کند. این ترمزها باید تحمل ساعت‌ها دوچرخه سواری در شیب‌ها و پیچ‌های تند را داشته باشند و شما را در گرماگرم ورزش غال نگذارند.
این رشته برای افراد جسور، شجاع و ماجراجو ساخته شده است. اگر دوست دارید با سرعت از سراشیبی کوه پایین بیایید و یا مهارت لازم برای برای پدال زدن تا نوک قله را داشته باشید، تبریک می‌گویم! شما رشته دوچرخه سواری کوهستان مناسب خود را پیدا کرده‌اید. چند چیز برای موفقیت در این رشته مهم است: علاقه فراوان و سر نترس داشتن، قدرت بدنی بالا برای ساعت‌ها پدال زدن و بالا و پایین رفتن از کوه و البته وسیله مناسب. اگر از این سه مورد حتی دو ویژگی را هم دارید، تعلل نکنید و همین امروز دوچرخه سواری اندرو را شروع کنید.
