دوچرخه ساحلی یا فت بایک را بهتر بشناسید
فت بایک که به آن دوچرخه ساحلی یا چاق هم میگویند نوعی از دوچرخه آفرود است که تایرهایی بزرگ با عرض ۳.۸ اینچ یا به عبارتی ۹۷ میلیمتر تا ۲.۱۶ اینچی دارند. امروزه این نوع از دوچرخه محبوبیت بسیاری پیدا کرده است؛ اما دلیل این محبوبیت چیست؟
همانطور که از نام آن مشخص است، این نوع از وسیله نقلیه خاص برای پدال زدن در مسیرهای سست و ناپایدار مانند شن و ماسه ساحل، برف، باتلاق و گل طراحی شده است. برای اینکه بدانید این نوع از وسیله نقلیه چیست و چه مزایایی دارد، تا انتهای این مطلب از بایکینگ با ما همراه شوید.
دوچرخه ساحلی چیست؟
فت بایک یکی از وسایل نقلیه زیرگروه دوچرخه است که در آن از لاستیکهایی پهن استفاده شده است. عرض این لاستیکها عموما بین ۳.۵ تا ۵ اینچ هستند و بنابراین انعطافپذیری بیشتری در مقایسه با سایر مدلها برای افراد فراهم میکنند.
برای اینکه بتوان این تایرهای عریض را درون رینگ یک دوچرخه قرار داد، به طوقهای با عرض ۵۰ تا ۱۰۰ میلیمتری نیاز است. در نتیجه افزایش سایز رینگ، باید هاب و دوشاخ آن نیز بزرگتر شود. البته در ادامه مقاله به اجزای مختلف فت بایک خواهیم پرداخت.
لاستیکهای پهنی که در یک مدل ساحلی از آنها استفاده میشود به گونهای طراحی شدهاند که بتوانند وزن افراد را روی سطح وسیعتری تقسیم کند. بنابراین افراد میتوانند بدون فرو رفتن، در مسیرهای چالشبرانگیز مثل گل، شن و ماسه و برف پدال بزنند.
البته این نوع از وسیله نقلیه علاوهبر آنکه میتواند در مسیرهایی که در بالا ذکر شد به راحتی حرکت کند، راندن آن روی مسیرهای آسفالته و جادههای صاف نیز ممکن و راحت است.
کاربرد دوچرخه ساحلی چیست؟
به طور کلی از دوچرخه چاق زمانی استفاده میشود که زمین برای راندن با تایرهای معمولی زیادی نرم باشد. تایرهای نازک، فضای بیشتری بر زمین وارد کرده و وزن افراد را به خوبی توزیع نمیکنند. به همین دلیل یک تایر استاندارد، در شن و ماسههای کنار ساحل فرو میرود. در حالی که وقتی از یک لاستیک پهن استفاده شود، وزن تقسیم شده و تایر درون زمین فرو نمیرود.
دوچرخه ساحلی را میتوان در فصل زمستان و هنگامی که زمین پوشیده از برف است نیز استفاده کرد. یکی از چالشهای دوچرخهسواران کوهستان، پدال زدن در مسیرهای سخت زمستانی است. اما اگر این افراد یک فت بایک داشته باشند، میتوانند در تمام فصول از پیچ و خمهای کوهستان لذت ببرند.
همچنین اگر لاستیکها را پر باد نگه دارید، فت بایکها کار رکاب زدن در مسیرهای شهری را هم برای شما راحتتر میکنند. به علاوه، وارد آوردن نیرو به پدال هم آسانتر خواهد بود و با مصرف انرژی کمتر، مسیر بیشتری را پیش خواهید رفت.
دوچرخه ساحلی برای چه کسانی مناسب است؟
راندن فت بایک به دلیل بزرگی فریم، عریض بودن تایرها و درنهایت وزن بالایشان نسبت به یک دوچرخه معمولی سختتر است. همچنین وزن زیاد و لاستیکهای پهن این وسیله نقلیه بدان معناست که سرعت کمتری نسبت به سایر چرخهای معمولی مانند مدل کوهستان ۲۷.۵ اینچی و یا مدلهای ۲۹ اینچی دارند.
بنابراین پدال زدن با آن و سرعت گرفتن، برای کسانی که به تازگی سواری را شروع کردهاند سخت است و ممکن است نتوانند به راحتی تعادل خود را حفظ کنند. البته اگر شما هم از این دسته افراد هستید، ناامید نشوید، رفته رفته با تمرین کردن مهارت و قدرت لازم برای سواری با یک فت بایک را پیدا خواهید کرد.
دوچرخه ساحلی به افرادی که در نزدیکی بیابان یا ساحل و هر جای دیگری که زمین برای راندن با یک چرخ معمولی نرم است، توصیه میشود. بنابراین اگر دوست دارید در تمام طول سال به خصوص وقتی هوا برفی است یا باران باریده و روی زمین گل و لای جمع شده از سواری لذت ببرید، میتوانید از فت بایک استفاده کنید. همچنین این نوع از وسیله نقلیه برای افرادی که در کوهستان پدال میزنند هم مناسب است.
دوچرخه ساحلی برای چه کسانی مناسب نیست؟
اگر اغلب در خیابانهای تمیز، جادههای آسفالته و مناطق شهری و بین شهری پدال میزنید، دوچرخه چاق را انتخاب نکنید. اگر هم دوست دارید در کوهستان پدال بزنید و فقط توانایی خرید یک دوچرخه را دارید، بهتر است از همان مدل کوهستان استفاده کنید و در فصول سرد با احتیاط بیشتری رکاب بزنید.
از آنجا که فت بایک عموما از سایر مدلهای معمولی گرانتر هستند و نوعی وسیله نقلیه بسیار تخصصی محسوب میشوند، بنابراین افرادی که فقط میخواهند یک چرخ بخرند و اکثر وقت خود را روی جادههای هموار و مسطح میگذرانند، میتوانند از خرید آن صرفنظر کنند.
در چه رویدادها و مسابقاتی از دوچرخه ساحلی استفاده میشود؟
مسابقات دوچرخه سواری با فت بایک اغلب در مناطقی برگزار میشود که آب و هوای سردی دارند و برف فراوانی روی زمین مینشیند. مسابقه ادیتابایک (Iditabike) در ایالت الاسکا یکی از اولین رقابتهایی بود که با این نوع از وسیله انجام شد. این رویداد باعث شد استفاده از دوچرخه چاق در سراسر امریکا محبوب شود و مسابقات دیگری نیز شکل بگیرد. اغلب مسابقاتی که با فت بایک انجام میشود، مربوط به کشور آمریکا است.
تاریخچه دوچرخه ساحلی
تاریخچه دوچرخه چاق به دهه ۱۹۸۰ باز میگردد و آنچنان قدیمی نیست. در آن دهه فردی فرانسوی به نام ژان نوآد (Jean Naud) دوچرخهای ساخت که بتواند با آن در شنهای صحرا حرکت کند. او سه چرخهای با لاستیکهای عریض و پهن طراحی نمود و توانست با آن وسیله نقلیه از شهر زیندر (Zinder) در نیجریه به شهر تمنراست (Tamanrasset) در الجزایر برود.
در ابتدای دهه ۱۹۹۰ میلادی دو مرد الاسکایی به نامهای مارک گرونوالد (Mark Gronewald)، که صاحب برند دوچرخه وایلدفایر (Wildfire) بود، و جان اوینگسون (John Evingson)، که یک سازنده فریم بود، طراحی ژان نوآد را اطلاح کردند. کار این دو آنقدر خوب بود که رقبا در سال ۲۰۰۰ از دوچرخههای برند وایلدفایر برای مسابقات ادیابایک استفاده کردند.
قطعات متفاوت دوچرخه ساحلی
همانگونه که تا به حال متوجه شدیم، فت بایک شباهتهای اساسیای با سایر دوچرخهها دارند. اما در برخی از قطعات متفاوت هستند. در این قسمت از مقاله، قطعات مهمی که در دوچرخه چاق با سایر مدلها متفاوت است را برایتان توضیح خواهیم داد.
تایر و لاستیک
همانطور که میدانید، لاستیک و تایری که روی دوچرخه چاق نصب میشود، بسیار پهنتر و سنگینتر از مدلهای دیگر مانند جاده ای، شهری و یا کوهستانی است. در اکثر مدلهای ساحلی از چرخهای ۲۶ اینچی استفاده میکنند، درحالی که در برخی از مدلها حتی میتوان چرخهای پهنتر ۲۷.۵ اینچی هم پیدا کرد.
همچنین همانطور که قبلا توضیح داده شد، رینگهایی دوچرخه ساحلی معمولا بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیمتر عرض دارند. هر چه رینگ پهنتر باشد، به لاستیک پهنتری هم مورد نیاز است و هر چه لاستیک پهنتر باشد، اصطکاک هم افزایش مییابد و در نتیجه بدون لغزش و از دست دادن تعادل میتوانید در مسیرهای سخت و سست حرکت کنید.
فریم و دوشاخ
به دلیل افزایش چشمگیر سایز چرخ و لاستیک، مدل ساحلی، دوشاخ بازتر و بزرگتری هم نیاز دارند که فاصله عمودی بیشتری در دوچرخه ایجاد میکند. همچنین در ساخت فریم این نوع از وسیله نقلیه نیز از مواد اولیه گوناگونی استفاده میشود. این مواد اولیه شامل آلومینیوم، کربن و تیتانیوم هستند. آلومینیوم محبوبترین و تیتانیوم گرانترین است.
سیستم تعلیق
سیستم تعلیق یا کمک فنر به افراد اجازه میدهد تا راحتتر پدال بزنند. مدلهای معمولی که از آنها در جادههای صاف شهری استفاده میشود، معمولا سیستم تعلیق ندارند؛ اما دوچرخه ساحلی اغلب با سیستم تعلیق هارد تیل (hard tail) یا دم سخت وارد بازار میشوند. گاهی در ساخت فت بایک از سیستمهای تعلیق کامل هم استفاده میشود.