دوچرخه سایکل کراس چیست؟ | آموزش سواری با دوچرخه های CX
دوچرخه سایکل کراس (Cycle-Cross) که به آن سایکلو کراس هم میگویند و با نام cx شناخته میشود، نوعی از دوچرخه است که مختص مسابقاتی به همین نام طراحی شده و خارج از رقابتها استفاده چندانی ندارد. دوچرخه سایکل کراس شباهتهای بسیار زیادی با مدل جاده دارد. تنها تفاوت عمده بین آنها هندسه و فرم قاب، فاصله بیشتر تایرهای آن نسبت به سایر مدلها و همچنین تایرهای نسبتا پهن است.
دوچرخه سایکل کراس چیست؟
مسابقات دوچرخه سواری CX در مسیرهایی شامل فضای باز مثل روی چمن، خاک، گل، ماسه و گاهی برف برگزار میشود. این نوع از رقابتها شباهتهایی با مسابقات جاده دارند، اما این ورزش در واقع جایی است که مسابقات جاده از مسیرهای آسفالته خارج میشوند و به اصطلاح به آفرود تبدیل میگردند. در این نوع مسابقات که یک ساعت به طول میانجامد، سختیهای کوهستان و جاده با هم ترکیب میشوند و فضایی بسیار هیجانانگیز و لذتبخش را به وجود میآورند که تماشای ان خالی از لطف نیست.
از تفاوتهای سایکلو کراس و جاده این است که جاده تیمی است و دیگری انفرادی. موانع مصنوعی و طبیعی فراوانی سر راه ورزشکاران قرار دارد و گاهی شرکتکنندگان مجبور میشوند دوچرخههای خود را به دوش بگیرند و بدوند؛ زیرا دویدن با یک دوچرخه سنگین، از رد کردن این موانع برایشان آسانتر است.
دوچرخه سایکل کراس برای چه کسانی مناسب است؟
این نوع از وسیله ورزشی نه تنها برای مسابقات و تمرینات cx استفاده میشود؛ بلکه با توجه به انعطافپذیری و تطبیقپذیر بودن، میتوان در رشتههای دیگر هم از آنها استفاده کرد. افرادی که میخواهند در مسیرهای جدید کاوش و ماجراجویی کنند و یا افرادی که دوست دارند با دوچرخه مسافرتهای طولانی کنند، میتوانند از مدل سایکلو کراس استفاده نمایند. همچنین کسانی که عاشق سواری با سرعت بالا و خطر کردن هستند هم میتوانند برای ترشح آدرنالین به سراغ این وسیله جذاب بروند.
دوچرخه سایکل کراس برای چه کسانی مناسب نیست؟
به طور کلی کسانی که دوست دارند با فرغ بال و در جادههای آرام پدال بزنند، بهتر است به سراغ این مدل نیایند و یک مدل جاده ای و یا شهری برای خود تهیه کنند. اگرچه از مدل سایکلو کراس میتوان روی جادههای آسفالته هم استفاده کرد، اما اگر قرار نیست از تمام قابلیتهای آن استفاده شود، دلیلی ندارد هزینه بالای ان را متقبل شوید.
همچنین اگر فکر میکنید عاشق هیجان و رفتن به مسیرهای سخت هستید، اما قرار نیست در مسیرهایی که پر از گل و لای است پدال بزنید و دوست دارید بیشتر وقت خود را در سراشیبی کوهستان و یا در جادههای پر از سنگریزه سواری کنید، بهتر است به سراغ مدل کوهستان بروید.
چه رویدادها و مسابقاتی به رشته سایکل کراس اختصاص دارد؟
اگرچه مسابقات سایکل کراس در فصل زمستان انجام میگیرند؛ اما به عنوان یکی از رشتههای المپیک زمستانی به رسمیت شناخته نمیشوند. زیرا المپیک فقط رشتههایی را به مسابقات زمستانی خود راه میدهد که در برف و یا روی یخ انجام شوند. اتحادیه جهانی دوچرخه سواری سالهاست در تلاش است تا مسابقات سیکلو کراس را به رقابتهای المپیک وارد کند. این اتحادیه در حال حاضر میزبان رقابتهای جهانی و جام جهانی این رشته است.
همچنین نوع دیگری از مسابقات به نام سوپر پرستیژ (Super-Prestige) بری این رشته برگزار میشود که شامل هشت دور است. این مسابقات در کشور بلژیک انجام میگردد و طی ۲۰ سال گذشته، ۱۵ سال یک بلژیکی برنده این رقابت بوده است.
تاریخچه دوچرخه سایکل کراس
داستانهای زیادی درباره منشا و سرچشمه این ورزش و البته وسیله ورزشی وجود دارد. چیزی که میتوان با قطعیت به آن پرداخت این است که دوچرخه سایکل کراس نوع توسعه یافته مدلهای معمولی مسابقات بودهاند که برای نیازی که این رقابتها داشت، تغییر کردند. امروزه اغلب آنها ترکیبی از مدلهای جاده و کوهستان هستند. اما نکته جالب این است که این نوع مسابقات چندین سال قبل از معرفی مدل کوهستان در دنیای این ورزش وجود داشتهاند.
این نوع از دوچرخه ابتدا توسط ورزشکار فرانسوی به نام دانیل گوسو (Daniel Gousseau) اختراع شد. او از این وسیله برای تناسب اندام در فصل پاییز و زمستان استفاده میکرد تا بدن خود را برای مسابقات جادهای تابستانی آماده نگه دارد. این مدل به طور رسمی در سال ۱۹۰۲ اختراع شد. اولین کمپانیهایی که به ساخت این نوع وسیله ورزشی روی آوردند، شرکتهای اروپایی در هلند، بلژیک و ابتالیا بودند. در ابتدا، قابها تنها از جنس فولاد تولید میشدند. اما امروزه آلومینیوم و فیبر کربن رایجتر هستند.
پیشرفت و محبوبیت دوچرخه سایکل کراس
اولین باری که این ورزش در کشورهای اروپایی رایج شد، در سال ۱۹۰۲ بود. در آن سال برای اولین مسابقات قهرمانی ملی در کشور فرانسه برگزار شد. بعدها مسابقاتی در پاریس برگزار شد که عنوان قهرمانی جهان را با خود یدک میکشید و توسط اتحادیه جهانی دوچرخه سواری برگزار شده بود.
درواقع میتوان گفت درست مانند رقابتهای جاده ای که فرانسه با مسابقات تور دو فرانس آن را گسترش داد، مسابقات سایکلو کراس را هم مدیون کشور فرانسه هستیم.
با افرایش محبوبیت این ورزش، تولیدکنندگان جای خالی وسیلهای مخصوص به آن را احساس کرده و دست به ساخت دوچرخهای تخصصی برای این نوع از مسابقات زمستانی زدند. این وسیله میبایست مقاومت خوبی داشته و بتواند در مسیرهای ناهموار حرکت کند. همچنین سرعت بالایی هم داشته باشد. در نهایت این نیاز به سرعت بود که سایکلوکراس را از سایر مدلهای کوهستان و جاده متمایز کرد.
از آن زمان تاکنون این ورزش پرچم خود را در میان رشتههای متفاوت دوچرخهسواری بالا نگه داشته و روز به روز به محبوبیت آن اضافه میشود. امروزه این ورزش نه تنها در رقابتها، بلکه برای تفریح و سرگرمی توسط افراد آماتور هم انجام میشود.
مشخصات دوچرخه سایکل کراس
هر نوع وسیلهای یک سری مشخصات خاص خودش را دارد و دوچرخه سایکل کراس هم از این قاعده مستثنی نیست. ویژگیهای منحصربهفردی که این وسیله ورزشی دارد به آن اجازه میدهد بتواند راحتتر از سایر مدلها در شرایط ناهموار مسابقه مانند گل و چمن حرکت کند. برای آشنایی بیشتر با این مشخصات و ویژگیها تا انتهای این قسمت از بایکینگ با ما همراه باشید.
فریم
مواد اولیهای که فریم از آن ساخته میشود در این رشته بسیار مهم است. زیر قاب سایکل کراس باید آنقدر محکم باشد که موانع سخت را تاب بیاورد و آنقدر سبک باشد که ورزشکاران بتوانند در صورت لزوم آن را به دوش بگیرند و با آن بدوند. فریمهای الومینیومی مدتهای قبل از اینکه در مدلهایی مانند جاده مورد استفاده قرار بگیرند، در این مدل خاص رایج بودهاند. امروزه محبوبترین متریال برای ساخت فریم این نوع وسیله ورزشی، فیبر کربن است. این ماده هم سرسختی لازم را دارند و هم به اندازه کافی سبک است.
لاستیک و تایر
از آنجا که اتحادیه جهانی دوچرخه سواری قانونی برای سایز تایر دارد و لاستیک ها میتوانند نهایتا تا عرض ۳۳ میلیمتر باشند؛ اکثر تایرهای دوچرخههای این چنینی هم تا همین حدود هستند و سایز استانداردی دارند. چرخهای ۳۲ میلیمتری یکی از محبوبترین سایزها هستند؛ زیرا مقاومت بالایی دارند و میتوانند در برابر برآمدگیها، موانع و گل و لای مسیر مقابله کنند.
البته گاهی بسیاری از ورزشکاران فعال در رشته سایکلو کراس از تایرهای ۳۵ میلی متری استفاده میکنند. این سایز انعطافپذیری بیشتری در مسیرهای سخت دارند اما در عوض سرعت را پایین میآورد. بنابراین تا وقتی در حال مسابقه دادن نیستید و فقط دارید تمرین میکنید، بهترین انتخاب برای شما لاستیکهای ۳۵ میلیمتری هستند.
چرخ دنده
چرخ دندههای دوچرخه سایکل کراس معمولا از مدلی به مدلی دیگر متفاوت است. معمولا متناسب با مسابقهای که قرار است در آن شرکت کنند، طراحی میشوند. اغلب ورزشکاران فعال در این رشته، تک زنجیر را به چرخ دندههای متعدد ترجیح میدهند و به این ترتیب نیازی به دایرکتوری ندارد. زیرا وقتی این مسابقه در مسیرهای پر از گل و لای برگزار میشوند، در صورت گیر کردن گل، چرخ دندهها از کار میافتند.
دوچرخه سایکل کراس نوعی وسیله ورزشی است که مخصوص مسابقاتی به همین نام ساخته شده و شباهتهایی با مدل کوهستان و جاده ای دارد. این نوع از مسابقات در فضای باز و در شرایط سخت و زمینهای ناهموار برگزار میشود و نه تنها انجام آن لذتبخش است، بلکه برای تماشاچیان هم مفرح و سرگرمکننده است.
این ورزش مخصوص کسانی ساخته شده که به فعالیتهای چالشبرانگیز و سخت علاقه دارند و دوست دارند استقامت و سرعت خود را محک بزنند. اگر دوست دارید در شرایط سختی مانند درون چمن، گل و لای، ماسه و یا حتی برف پدال بزنید و ورزشهای انفرادی را به ورزشهای گروهی ترجیح میدهید، این رشته برای شما ساخته شده است.